Zodra de notaris door de erfgenamen van een overledene is benaderd, zal hij een aantal aktes opstellen om de nalatenschap af te wikkelen. Hij zal vervolgens de erfgenamen uitnodigen om deze aktes op zijn kantoor te komen ondertekenen. Hier zijn er een paar:
Opstellen van de akte van bekendheid
De notaris stelt de akte van bekendheid op: dit is de akte waarin de erfgenamen en legatarissen worden vermeld, evenals hun respectievelijke rechten in de nalatenschap. Daarvoor heeft hij bepaalde documenten nodig (trouwboekje, huwelijkscontract, testament, …). Hij controleert ook het centrale bestand van uiterste wilsbeschikkingen om na te gaan of er een testament of een schenking tussen echtgenoten op naam van de overledene is geregistreerd.
De ondertekening van de akte van bekendheid heeft op zichzelf niet de aanvaarding van de nalatenschap door de erfgenamen tot gevolg.
Opmaken van een inventaris van het vermogen van de overledene
De notaris maakt vervolgens een volledige inventaris op van het vermogen van de overledene, dat wil zeggen: hij identificeert en waardeert de activa (spaargeld, roerend goed, onroerend goed, …) en de passiva (facturen, belastingschulden, …). Daartoe moeten de erfgenamen hem alle benodigde documenten bezorgen (eigendomsbewijzen, bankgegevens, facturen, …). De notaris verkrijgt vervolgens het zuiver vermogen van de nalatenschap (het vermogen waarvan de passiva zijn afgetrokken).
De notaris neemt kennis van eventuele schenkingen die door de overledene zijn gedaan, hetzij om het evenwicht tussen de erfgenamen te herstellen, hetzij om na te gaan of de rechten van de reservataire erfgenamen zijn nageleefd (het minimumdeel van de erfenis dat naar de kinderen of de echtgenoot moet gaan).
Het voorkeursrecht van de erfgenamen
De erfgenamen kunnen de nalatenschap aanvaarden, aanvaarden tot het zuiver vermogen of er afstand van doen. Zij beschikken over 10 jaar om dit voorkeursrecht uit te oefenen, tenzij een van hen of een schuldeiser van de overledene hen per deurwaarder oproept om te kiezen (dit is alleen mogelijk 4 maanden na het overlijden). De erfgenaam moet dan binnen twee maanden na het deurwaardersexploot zijn beslissing maken.
Ondertekening van de aangifte van nalatenschap
De aangifte van nalatenschap bepaalt het deel van de nalatenschap dat aan elke erfgenaam toekomt, evenals de successierechten die aan de belastingdienst moeten worden betaald (na toepassing van de belastingaftrek).
De aangifte moet worden ingediend en de rechten moeten worden betaald binnen zes maanden na het overlijden, indien het overlijden in Europees Frankrijk heeft plaatsgevonden (één jaar in de andere gevallen). De notaris is belast met het uitvoeren van deze betaling.
Uitzonderingen: de belastingaangifte is niet vereist wanneer het vermogen in rechte lijn, tussen echtgenoten of tussen geregistreerde partners wordt overgedragen, op voorwaarde dat het brutovermogen van de nalatenschap minder dan 50.000 euro bedraagt. Hetzelfde geldt voor andere nalatenschappen waarbij het brutovermogen minder dan 3.000 euro bedraagt.
De verdeling van het vermogen van de nalatenschap
Na de aangifte van nalatenschap kan de verdeling van goederen plaatsvinden. Meestal gebeurt dit bij minnelijke schikking. Bij een aanhoudend conflict daarentegen kan een (of meerdere) van de mededeelhebbers zich echter tot de rechter wenden, die de geschillen zal beslechten…
Let op
De erfgenamen kunnen ervoor kiezen de goederen niet te verdelen en in onverdeeldheid/mede-eigendom te blijven (de goederen behoren toe aan het geheel van alle erfgenamen).
Alle artikelen en afbeeldingen blijven ons eigendom en mogen niet zonder onze voorafgaande toestemming worden gekopieerd of vermenigvuldigd noch aan derden ter beschikking worden gesteld.
Print artikel
Vindt u dit onroerend goed artikel interessant?
Open dit artikel als .PDF bestand, print het en verzamel het.
