De waarborgsom bij de voorlopige koopovereenkomst

Wanneer een voorlopige koopovereenkomst wordt ondertekend, toont de betaling van een waarborgsom aan dat de koper te goeder trouw is. Het betalen van een waarborgsom is echter niet verplicht. Het bedrag wordt vrij overeengekomen tussen de twee partijen. Ze komen het ideale bedrag overeen om de verkoper gerust te stellen.

Welke rol heeft de onroerendgoed-waarborgsom?

De waarborgsom verwijst naar een aanbetaling die door de koper wordt gedaan. De som komt overeen met een percentage van de verkoopprijs. Dit bedrag wordt door een notaris of makelaar op een geblokkeerde rekening gezet.

Deze onroerendgoed-waarborgsom heeft verschillende functies:

• Aantonen dat de koper serieus is, door te bewijzen dat hij over de financiële middelen beschikt om een financiering bij de banken te verkrijgen,
• Een bedrag blokkeren om kopers aan te moedigen hun verbintenissen na te komen,
• De gezamenlijke overeenkomst tussen de twee partijen bevestigen, aangezien de verkoper het onroerend goed reserveert wanneer de koper dit bedrag betaalt.

De notaris voegt het bedrag van deze waarborgsom toe aan de voorlopige koopovereenkomst en legt de rol van deze waarborgsom uit. De notaris bewaart de waarborgsom vervolgens tot de authentieke verkoopakte is ondertekend of stort de waarborgsom terug als de onroerendgoedtransactie wordt geannuleerd.

Een facultatieve waarborgsom

Bij het ondertekenen van de voorlopige koopovereenkomst is het overmaken van een waarborgsom niet verplicht. De verkoper kan een aanbetaling eisen, maar over het bedrag kan worden onderhandeld tussen de twee partijen.

De onroerendgoed-waarborgsom: hoe hoog is het bedrag?

Hoewel het bedrag van de waarborgsom vrij bepaald wordt, komt het overeen met een percentage tussen 5% en 10% van de verkoopprijs. Verkopers eisen echter maar zelden 10%. Een aanbetaling van € 5.000 is meestal genoeg om ervoor te zorgen dat de koper zijn verplichtingen nakomt en de verkoop afrondt.

In het algemeen wordt het bedrag van de waarborgsom per geval bepaald. Het hangt af van het vertrouwen dat de verkoper heeft in de koper. Als de verkoper denkt dat de koper kredietwaardig is en gemakkelijk een lening zal kunnen krijgen, kan de waarborgsom tussen 2% en 3% zijn.

Hoe kunt u de waarborgsom terugkrijgen?

Zelfs als de waarborgsom is geblokkeerd door de notaris, kan deze in bepaalde situaties worden vrijgegeven.

Herroeping door de koper

Zodra de voorlopige koopovereenkomst is ondertekend, beschikt de koper over 10 dagen om zich terug te trekken. Deze termijn gaat in op de dag na de ondertekening van het voorcontract.

Tijdens deze termijn kan de koper van gedachten veranderen en beslissen om de verkoop te annuleren. In dit geval wordt de onroerendgoed-waarborgsom volledig aan hem terugbetaald.

Annulering van de verkoop in geval van het niet-naleven van een opschortende voorwaarde

De voorlopige koopovereenkomst bevat opschortende voorwaarden met betrekking tot het verkrijgen van een lening, de afwezigheid van het recht van voorkoop van de gemeente op het onroerend goed of de afwezigheid van een erfdienstbaarheid.

Wanneer een opschortende voorwaarde een einde kan maken aan de verbintenis tussen de twee partijen, moeten er bewijzen worden geleverd. Als de koper bijvoorbeeld geen lening kan verkrijgen, moet hij drie weigeringen van verschillende banken laten zien. Als hij erin slaagt om deze documenten aan te leveren, dan wordt de verkoop geannuleerd en krijgt hij de waarborgsom terug.

In welke gevallen kan de verkoper de waarborgsom invorderen?

Het invorderen van de waarborgsom vindt meestal plaats wanneer de verkoop is afgerond. Wanneer de authentieke verkoopakte is ondertekend, kan de verkoper dit bedrag innen. Het bedrag wordt afgetrokken van de totale prijs van het onroerend goed.

Als de koper na het verstrijken van de herroepingstermijn zijn verplichtingen niet nakomt, wordt hij beschouwd in gebreke te zijn. Hij moet de veroorzaakte schade vergoeden aan de verkoper, die zijn onroerend goed had gereserveerd voor de koper. De verkoper vordert dan de onroerendgoed-waarborgsom in.

Als dit bedrag onvoldoende blijkt in verhouding tot de geleden schade, kan de verkoper naar de rechter stappen. Hij heeft het recht om schadevergoeding te eisen of om de verkoop af te dwingen. Deze procedure duurt echter vaak lang en is kostbaar. De rechtbank zal de vordering van de verkoper niet noodzakelijk toewijzen, waardoor de verkoop aan een andere koper vertraging kan oplopen. Daarom nemen veel verkopers genoegen met het geblokkeerde bedrag als waarborgsom.

Om geschillen tussen beide partijen te voorkomen, is het beter om een herroepingsclausule op te nemen in de voorlopige koopovereenkomst. Hierin staat dat de koper of de verkoper zich kan terugtrekken uit de verkoop en hierin wordt het bedrag van de schade vooraf vastgelegd. Op deze manier wordt het bedrag van de waarborgsom aangepast en gebruikt om deze boete te betalen als dat nodig zou zijn.